Troia Savaşı’na katılan Akalı komutanların bir kısmının kurduğu Pamphylia’nın metropolis kentlerinden Perge’de, 2020 yılı kazılarında yeni heykel bulunmasının heyecanı yaşandı. Antalya’nın Aksu ilçesindeki Perge Antik Kenti’nde İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü’nden Prof. Dr. Sedef Çokay Kepçe başkanlığında yürütülen kazı çalışmalarında bulunan M.S. 3. yüzyıla ait heykelin, olasılıkla aristokrat bir aileye mensup Pergeli hayırsever kadına ait olduğu belirtildi.

Sade giysisi, ortadan ayrılmış dalgalı saçları, başındaki örtü, göz bebekleri, kaş, burun, dudak ve çene işlenişiyle Perge Heykeltraşlık Okulu’nun özelliklerini yansıtan, başı boynundan kırılmış kadın heykeli, temizleme ve birleştirme çalışmalarından sonra Antalya Müzesi’nde ziyarete sunulacak. M.S. 2. yüzyılda yöneticisi ‘Plancia Manga’ adındaki bir kadın olan Perge Antik Kenti’nde bulunan 1 metre 80 santimetre boyundaki kadın heykelinin, olasılıkla Plancia Manga gibi kentin kadın hayırseverlerinden biri olmasının da anlamlı olduğu kaydedildi.

‘KENTİN ARİSTOKRAT AİLELERİNDEN BİRİNE MENSUP KADIN’

Perge kazılarını yürüten Prof. Dr. Sedef Çokay Kepçe, 2020 yılı çalışmalarında bulunan ilk eserle ilgili bilgi verdi. Kepçe, “M.S. 3. yüzyıla tarihlenen eseri bulduğumuz alan, M.Ö. 3. yüzyıla ait yuvarlak planlı kulelerin olduğu alan. Söz konusu olan bu alanda M.S. 3. yüzyılda ciddi bir yenileme faaliyeti gerçekleştirilmiş, heykeller eklenmiş, düzenlemeler yapılmış. Adeta özel bir onurlandırma mekanı oluşturulmuş. Bu nedenle bulduğumuz bu kadın heykeli de olasılıkla kentin aristokrat ailelerinden birine ait, onurlandırılmış bir kadın” dedi.

‘AYAKLARININ ALTINDA ONURLANDIRMA YAZISI OLMALI’

Perge’nin ünlü kadın yöneticisi Plancia Manga’nın önemli bir hayırsever olduğunu belirten Prof. Dr. Kepçe, “Bu kadın da onun gibi Pergeli hayırsever bir kadın olabilir” diye konuştu.

Kadın heykelinin giysisinin ince dökümlü, uzunca manto olduğunu anlatan Kepçe, “Başı kapalı. Sağ eli yakasını örtecek şekilde sol kolu da dışarda olacak şekilde biçimlendirilmiş. Giysinin arka kısmına bakınca daha az işlenmiş olduğunu görüyoruz. Büyük olasılıkla bir nişin içine konulmuş olmalı. Yerine ilk yerleştirildiğinde olasılıkla altında bir de onurlandırma yazısı olmalı. Heykelin başı ise boynundan kırılmış olarak yerinde bulundu. Olduğu yerde kırılmış. Saçlar dalgalar halinde ortadan ikiye ayrılmış. Göz bebekleri, kaş, burun, dudak, çene işlenişi de Perge Heykeltraşlık Okulu’nun özelliklerine oldukça benziyor” dedi.

Prof. Dr. Kepçe, uzmanlarının gerçekleştireceği temizleme ve birleştirme çalışmalarından sonra heykelin Antalya Müzesi’nde ziyaretçileri karşılayacağını söyledi.

PERGE ANTİK KENTİ

Perge’deki kazı ve restorasyon çalışmaları, İstanbul Üniversitesi adına Ord. Prof. Dr. Arif Müfid Mansel tarafından 1946’da başlandı. Prof. Dr. Mansel’in ölümünün ardından kazı başkanlığını 1975-1988 yılları arasında Prof. Dr. Jale İnan üstlendi. Kazı ve restorasyon çalışmaları daha sonra Prof. Dr. Haluk Abbasoğlu tarafından yürütüldü.

1946’da başlayan çalışmalarda, yuvarlak kuleli ve avlulu Helenistik Kapı, sütunlu cadde, çeşmeler, macellum/agora, hamamlar ve tiyatro gibi kentin daha çok anıtsal kamusal yapılarında kazılar yapıldı. Bu kazılarda yüksek kaliteli ve iyi korunmuş çok sayıda heykel bulunması, Perge’de bir heykeltraşlık okulunun varlığına işaret ediyor. Homeros’un İlyada Destanı’nda anlattığı Troia Savaşı’nın dramatik bir sahnesinin tasvir edildiği mozaiğin de bulunduğu Perge Antik Kenti, her yıl binlerce ziyaretçiyle buluşuyor.