Covid-19'da, hastalığın ilk görüldüğü tarihlerde bildirilen; yüksek ateş, kuru öksürük ve solunum sıkıntısı belirtilerinden çok daha farklı ve çok çeşitli yakınmalara yol açabildiği günümüzde daha net biçimde görülüyor. Öyle ki bugün hemen her türlü yakınmayla sağlık kurumlarına başvuran hastalarda tanı ya da ayırıcı tanıda Covid-19 akla geliyor… Prof. Dr. Büke, hastalığın kimlerde, hangi belirtilere yol açtığını şöyle anlattı…
Prof. Dr. Çağrı Büke
VİRÜSÜN MİKTARI ÖNEMLİ
Covid-19; tamamen belirtisiz bir şekilde seyredebildiği gibi, ölümle sonuçlanabilen çok geniş aralıkta klinik bir seyir gösteriyor. Belirtisiz (asemptomatik) olguların oranları değişiklik göstermekle birlikte bugün için tüm olguların ortalama yüzde 40'ını oluşturuyor. Hastalıkta belirtinin ortaya çıkıp çıkmamasını ve hastalığın şiddetini belirleyen faktörlerin başında insana bulaşan virüsün miktarı rol oynuyor. Yani az sayıda virüs bulaştığında hiç bir yakınma ortaya çıkmayabiliyor ya da yakınmalar hafif seyredebiliyor. Fazla sayıda virüse maruz kalındığında ise hastalık daha ağır seyredebiliyor. Tabii ki hastalığın şiddetini belirleyen tek faktör bu değil… Kişinin bağışıklık sisteminin durumu, yaşı, obezite, altta yatan kronik hastalıkların varlığı ve daha bilinmeyen çeşitli faktörler de hastalığın seyrinde etkili oluyor.
HASTALIĞI HAFİF VE ORTA ŞİDDETTE GEÇİRENLERDE GÖRÜLEN İŞARETLER
Semptomatik olgularda; yüksek ateş, kuru öksürük ve solunum sıkıntısı dışında ve özellikle de hastalığın hafif ile orta şiddette seyrettiği kişilerde; baş ağrısı, tam ya da kısmi koku kaybı, burun tıkanıklığı, yorgunluk, halsizlik, kas ağrısı, burun akıntısı, tat kaybı, boğaz ağrısı, geniz akıntısı, iştahsızlık, yüzde ağrı, eklem ağrısı, ishal, görme bozukluğu, göğüs ağrısı, kulak ağrısı, yutma güçlüğü, bulantı-kusma, karın ağrısı ve terleme gibi çok çeşitli yakınmalar görülebiliyor. Söz konusu yakınmaların bir kısmının yaş gruplarına ve cinsiyete göre görülme sıklıklarında farklılıklar olabiliyor.
KADIN VE ERKEKLERDEKİ İŞARETLER
Yine cinsiyete göre değerlendirildiğinde semptomatik kadınlarda ve erkeklerde yakınmaların bazılarının görülme sıklığı farklı olabiliyor. Semptomatik kadınlarda; tat kaybı, baş ağrısı, burunda tıkanıklık, boğaz ağrısı, halsizlik ve yorgunluk erkeklere göre biraz daha sık görülürken semptomatik erkeklerde; öksürük ve yüksek ateş biraz daha sık karşılaşılan yakınmalardır.
GENÇ VE YAŞLILARDAKİ İŞARETLER
Örneğin; semptomatik Covid-19'lu genç hastalarda kulak, burun ve boğazla ilgili yakınmalar biraz daha ön plana çıkabiliyor. Bu yakınmalar özellikle tat kaybı, burunda tıkanıklık, burun akıntısı, yüzde ağrı ve ağırlık hissi, baş ağrısı ve boğaz ağrısı şeklinde oluyor. Buna karşılık semptomatik Covid-19'lu ileri yaştaki kişilerde ise yüksek ateş, halsizlik ve yorgunluk, iştahsızlık ile ishal yakınmaları daha ön planda görülüyor.