İstanbul Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odası'nın (İSMMMO) "Türkiye Enerji İstatistikleri ve Vizyon" raporunda, Türkiye'de son 10 yılda enerjiye ihtiyaç giderek artarken, talebin yüzde 80'inin ithalatla karşılanır hale geldiği savunuldu.
İSMMMO tarafından hazırlanan "Türkiye Enerji İstatistikleri ve Vizyon" raporunda, ekonomi için orta ve kısa vadede en büyük tehlikenin "enerji ihtiyacı" ve buna bağlı olarak "döviz transferi" olduğu vurgulandı.
Rapora göre, Türkiye'de son 10 yılda enerji talebi giderek artan bir trend gösterirken, talebin yüzde 80'i ithalatla karşılandı. Enerjide yerli üretimin artışı ise on yılda yüzde 40'ı bulmadı.
Ekonominin ihtiyacı olan enerji talebi 10 yıl önce yaklaşık 84 milyon ton petrole eşdeğerken, 2012 yılı sonu itibariyle ihtiyaç 119 milyon ton petrol eşdeğerine ulaştı. 10 yıllık süre içinde ithalat rakamı da 65 milyon ton petrol eşdeğerinden, 95 milyon seviyelerine geldi.
Türkiye'nin enerji talebi içinde 2003 yılında yüzde 28 olan yerli üretimin payı, 2012 yılına gelindiğinde hiç artmadı, tersine yüzde 27'ye geriledi.
2011 yılında ağırlıkla petrol ve doğalgaz olmak üzere enerji ithalatına 54,4 milyar dolar ödeyen Türkiye'nin, 2012 yılı sonu itibariyle tahmini enerji faturası 62 milyar dolara yaklaştı. Bu rakam dış ticaret açığının 3'te 1'inden daha fazla bir tutara karşılık geliyor.
-"Yerli kaynaklar hızla devreye sokulmalı"-
Raporu değerlendiren İSMMMO Başkanı Yahya Arıkan, giderek artan enerji ihtiyacının ekonomiyi tehdit ettiğinin görüldüğünü belirterek, ufukta beliren
"enerji krizini" önlemek için yerli kaynakların hızla devreye sokulması gerektiğini ifade etti.
Enerji ithalat rakamının dış ticaret açığında önemli bir pay edinmeye başladığına dikkati çeken Arıkan, "Yenilenebilir enerji kaynaklarının ciddi biçimde teşvik edilmesi ve enerji verimliliğinde ulusal, etkin bir politika izlenmesi şart" dedi.
Türkiye'nin enerji faturasını kabartan en önemli kalemlerin artan motorin ve doğalgaz tüketimi olduğunu vurgulayan Arıkan, "Türkiye yüksek motorin talebini karşılamak için daha fazla ham petrol ve doğrudan motorin ithal ederken, ihtiyaç fazlası olarak üretmek zorunda kaldığı benzin ve fuel oili ise minimal karlarla yurt dışına satmak zorunda kalıyor" diye konuştu.
Mazotun benzine göre ucuz tutulmasının, mazota olan talebi artırdığını kaydeden Arıkan, benzinin sekiz katına ulaşan mazot talebi nedeniyle ithal edilen petrolden mazotla birlikte üretilen benzinin önemli bir bölümünün "atıl" kaldığını dile getirdi.
İç piyasada 4,60 liraya satılan benzinin, yurt dışında 1,80 liradan ihraç edildiğini belirten Arıkan, benzer şekilde fuel oil fazlasının da yine düşük fiyatlarla ihraç edildiğini kaydetti.
-Yenilenebilir enerji kaynakları destek bekliyor-
Türkiye'nin 48 bin megavat rüzgar enerjisi potansiyeline sahip bulunduğunu, ancak kurulu gücün 2 bin 202 megavat olduğunu anlatan Arıkan, şunları aktardı:
"Lisans alan ve inşa halinde olan 42 bin 857 megavatlık yatırımlar içinde rüzgar enerjisi ve yenilenebilir enerjinin payı 4 bin 808 megavat.
Güneş enerjisi alanındaki hesaplamalara göre Türkiye yıllık 389 trilyon vat elektrik üretimi potansiyeline sahip ve bu potansiyelin çok küçük bir bölümü kullanılabiliyor. Devlet güneş enerjisinde 10 yıl boyunca 13,3 dolar sentlik alım garantisi veriyor. Bu destek birçok ülkenin oldukça gerisinde."