Çevre Mühendisleri Odası İstanbul Şubesi'nin yaptığı araştırmaya göre, İstanbul'un barajlardan gelen sularının yüzde 22.3'ü isale hatlarındaki borularda bulunan çatlaklar nedeniyle şebekeye ulaşamıyor. İstanbul'un yıllık su tüketimi 1 milyar 61 milyon metreküp. Pandemi döneminde su tüketimi yüzde 14 oranında arttı. Sular, kaynaklardan 22 bin kilometrelik borulardan oluşan su hattıyla son şebekeye ulaşıyor. Ancak isale hatlarındaki çatlaklar, boruların bağlantı noktalarındaki sorunlar nedeniyle 1 milyar 61 milyon metreküplük suyun 236 milyon 891 bin metreküpü boşa akıyor.
Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB) Çevre Mühendisleri Odası İstanbul Şube Yönetim Kurulu Sekreteri Medet Güney, “Kabaca bir hesap yaptığımız zaman İstanbul'un 2 aylık suyunun kaldığını bugün itibariyle görmekteyiz. 60 gün dersek 15 günü de bu kayıp kaçaklar nedeniyle düşmemiz gerekiyor” sözleriyle özetliyor.
“MELEN'DEN GELEN BÜTÜN SU ÇÖPE GİDİYOR”
Medet Güney, “Özellikle arıtma tesisinden çıkan her 100 litre suyun 22.3 litresi tamamen boşa gidiyor ve dışarıya akıyor. Bu yüzde 22.3'lük kaybın en önemli nedenlerinden biri isale hatlarında oluşan zararlar. Bunlar nelerdir? Çatlaklar, patlaklar, montaj noktalarındaki kayıp, kaçaklar. Geriye kalan yüzde 2-3 oranındaki kaçaklarda sayaçlardan, depolardan kaynaklı kayıp kaçak oranlarıdır. İSKİ'nin bir sene önce açıkladığı raporda İstanbul'un suyunun yüzde 25'i Melen'den gelmektedir. Yani İstanbul'a 200 kilometre uzaklıkta bir regülatörden İstanbul'a su basılmaktadır. Bu da günlük 700 metreküpe tekabül ediyor. Yaklaşık olarak Melen'den gelen bütün su çöpe gidiyor diyebiliriz açıkçası. İnsanlarımıza sunmak yerine Melen'den gelen suyu biz isale hatlarındaki kayıp kaçak olarak kaybediyoruz. Böyle bir oranlama yapabiliriz” dedi.
“İSALE HATLARININ YENİLENMESİ GEREKİYOR”
“İstanbul ortalama günlük 3 milyon metreküp su tüketmektedir. Bu da senelik bir hesaplama yaptığımız zaman 1 milyar 61 milyon metreküpe tekabül etmektedir. Bunun yüzde 25'i kayıp kaçak oranına gitmektedir” diyen Güney, şöyle devam etti:
* Ondan dolayı içtiğimiz her 4 litre suyun 1 litresi kayıp kaçağa gitmektedir. Örnek veriyorum; 40 günlük suyumuz kaldıysa o 30 güne düşmüş oluyor kayıp kaçak oranından kaynaklı.
* Kabaca bir hesap yaptığımız zaman İstanbul'un 2 aylık suyunun kaldığını bugün itibariyle görmekteyiz. 60 gün dersek 15 günü de bu kayıp kaçaklar nedeniyle düşmemiz gerekiyor.
* Özellikle kayıp kaçak konusunda isale hatlarının yenilenmesi gerekiyor. Eski tip borular varsa eğer bunları tam anlamıyla yenilemek gerekiyor. Onarılması gereken bütün isale hatlarının da tek tek onarılması gerekiyor. Gerçekten ciddi bir rakamdır.
* Dünyada gelişmiş ülkeler değil bazı gelişmemiş ülkeler bile bu konuda bizden daha ileride. Özellikle kayıp kaçak tespit edilen her yeri onarmak gerekiyor.
* Bu yüzde 22 seviyelerini yüzde 5'li seviyelere getirmemiz gerekmektedir yakın zamanda. Günümüzde de bu su konusunda çok fazla sıkıntılar yaşıyoruz. İlerleyen zamanlarda bir 10-20 sene sonra çok çok daha fazla sorunlar yaşayacağız. Başta İstanbul olmak üzere tüm Türkiye'nin bu konuda ciddi önlemler alması gerekmektedir.