AKP'li milletvekilleri, salgın döneminde kısa çalışma ödeneği alanlarla ücretsiz izne gönderilip nakdi ücret desteğinden yararlandırılan iş yerlerinin işveren ve işçi SGK primlerinin önümüzdeki 3 ay boyunca İşsizlik Sigortası Fonu tarafından ödenmesi için yasa teklifi verdi.
Hesaplamalara göre, teklifin yasalaşması halinde patronların önümüzdeki 3 ayda SGK'ya ödemeleri gereken toplam 12 milyar 990 milyon liralık devasa prim, işsizin parasının tutulduğu fondan SGK'ya aktarılacak. Paket çıkmasa işverenlerin çoğu prim borçlarını ödeyemeyeceği için SGK açığı büyüyecekti. İstihdam desteği adı altında yapılan düzenlemeyle işsizin parası üzerinden SGK'nın yaklaşık 13 milyar liralık alacağı garanti altına alınmış oldu. Normalde bu paranın işsizlik fonundan değil, bütçe kaynaklarından ödenmesi gerekiyordu.
Meclis Plan ve Bütçe Komisyonu'nda görüşülecek 10 maddelik mini torba yasa teklifine göre, kısa çalışma ödeneğinden ve nakdi ücret desteğinden yararlananların çalıştıkları işyerlerinde haftalık normal çalışma sürelerine dönülmesi halinde sigortalı ve işveren paylarının tamamı 3 ay süreyle fondan karşılanacak. Cumhurbaşkanı 3 aylık bu süreyi sektörel olarak ayrı ayrı veya bir bütün olarak 6 aya kadar, yani bu yılın sonuna kadar uzatabilecek.
Ödenecek prim tutarı, işçiye ne kadar yüksek maaş verilirse verilsin sigorta primine esas kazanç alt sınırını, yani asgari ücret için ödenen SGK primlerini geçemeyecek. Buna göre işsizlik fonu, patronun ödemesi gereken 412 lira SGK işçi payı ile 456 lira SGK işveren payından oluşan işçi başına toplam 868 lira 19 kuruşu SGK'ya ödeyecek.
İŞVEREN BAŞVURACAK
Fon, mayıs ayında 3 milyon 282 bin işçiye kısa çalışma ödeneği, nisan haziran döneminde de 1 milyon 705 bin kişiye nakdi ücret desteği ödemişti. Düzenleme, bu kişilerin tamamının sigorta primlerinin 3 ay süreyle fona ödettirilmesi konusunda işverene imkan veriyor. Yasa çıktığında işverenler başvuru yaparsa SGK, toplam 4 milyon 987 bini bulan işçilerin her birinin aylık 868 liralık prim borcunu 3 ay süreyle fondan alacak. Böylece SGK, kısa çalışma kapsamındaki işçilerin 8 milyar 550 milyon lira, nakit destek alan işçilerin de 4 milyar 440 milyon lira olmak üzere toplam 12 milyar 990 milyon liralık işveren primini kolayca tahsil edecek.
İŞ YERİNİ KAPATANLAR YASAK KAPSAMI DIŞINDA
– Torba yasa teklifi ile kısa çalışma ödeneğinden yararlanma süresini sektörel olarak ayrı ayrı veya bir bütün olarak 31 Aralık 2020 sonuna kadar uzatma konusunda Cumhurbaşkanı’na yetki veriliyor.
– İşten atma yasağı süresi konusunda Cumhurbaşkanı’na 6 aya kadar uzatma yetkisi verilmişti. Yeni torba düzenlemeyle bu yetki en fazla 3'er aylık dönemlerle olmak üzere 30 Haziran 2021 tarihine kadar uzatıldı.
– Belirli süreli iş veya hizmet sözleşmelerinde sürenin sona ermesi, iş yerinin kapanması ve faaliyetinin sona ermesi ile hizmet alımı ve yapım işlerindeki işten çıkarmalar yasak kapsamı dışında tutuldu.