ATM'lere 200 TL'lik banknotları koymamaları için bankalara gönderilen uyarı yazısının perde arkasından Merkez Bankası'nın (MB) 67 milyar lirayı aşan banknot operasyonu çıktı. MB, temmuz ayından bu yana 67 milyar 188 milyon lira değerinde 747 milyon 553 bin adet banknotu piyasadan çekti. Para azaltma operasyonunun yaklaşık 33 milyar liralık kısmı MB Başkanı Naci Ağbal döneminde gerçekleştirildi.
TL İÇİN YAPILDI
Enflasyonu düşürmek, TL'ye değer kazandırmak amacıyla yapılan bu operasyon piyasadaki 5 TL, 10 TL ve 20 TL'lik küçük kupürlü kağıt paraların azalmasına da yol açtı. Piyasadaki para miktarını azaltarak sıkı para politikasının etkinliğini artırmayı hedefleyen Merkez Bankası, alışverişlerde 5, 10 ve 20 TL'lik kağıt para sıkıntısı yaşanmaması için bankalara ATM notu gönderip 200 TL'lik banknotları ATM'lere koymamaları uyarısı yaptı.
MB'nin resmi verilerine göre, geçen temmuz ayında piyasadaki para miktarı 3 milyar 146 milyon adete, tutarı da 247 milyar 226 milyon liraya tırmandı. Ağustos ayından itibaren piyasadaki para miktarı azaltılmaya başlandı. Böylece ağustos ayından bu yana piyasadan 67 milyar lira tutarında toplam 747 milyon adet kağıt para çekilmiş oldu.
EN ÇOK 100 TL ÇEKİLDİ
Para azaltma operasyonunun başladığı 7 aylık dönemde piyasadan en çok çekilen para 402 milyon adetle 100 TL'lik banknotlar oldu. 5 TL, 10 TL ve 20 TL'lik küçük kupürlü toplam banknot sayısı sadece 97 milyon adet azaltıldı. Ancak halk alışverişlerde yaygın olarak küçük kupürlü paraları kullandığı için paralar arasındaki değer farkının da etkisiyle bu alanda sıkıntı yaşanabileceği belirlendi. Ağbal'ın görevde bulunduğu Kasım başında piyasada 212 milyar 891 milyon lira para dolaşırken şubat sonunda dolaşımdaki paranın değeri 180 milyar 38 milyon liraya düştü.
PARA KITLIĞI OLMASIN
Merkez Bankası, ATM'lerde 200 TL kupürlü paralara yer verilmemesini isterken, “Nakit para ile yapılan alışveriş ve ödemelerin kolay, hızlı ve kesintisiz olarak sürdürülebilmesi için 5 TL, 10 TL, 20 TL kupürlü paraların yeterli miktarda dolaşıma verilmesi gerekmektedir” açıklamasını yapmıştı. ATM'lere bir 200 TL yerine aynı değerde 10 TL konulduğunda 20 adet 10 TL girmiş oluyor. Bu sayede cüzdanlar değeri düşük paralarla dolsa da alışverişlerde para bozdurma ve para kıtlığı yaşanmıyor.