Türkiye’nin en büyük holdinglerin Üst Yöneticileri (CEO) 2020’yi değerlendirdi ve 2021 hedeflerini açıkladı. CEO’lara göre, bu yıl yatırımlar için temkinli olunacak. Bir ayak frende bir ayak gazda olacak. Özellikle AVM iş kolunda ciddi sıkıntı var. Enerji dağıtımı tarafında tahsilat sorunları yaşanıyor. Bu faiz oranlarıyla yatırım yapmak zor görünüyor. Capital ve Ekonomist dergilerinin öncülüğünde, Vodafone Business sponsorluğunda gerçekleştirilen “CEO Agenda 2021” toplantısı Vodafone Türkiye İcra Kurulu Başkan Yardımcısı Meltem Bakiler Şahin’in moderatörlüğünde gerçekleşti. İşte CEO’ların değerlendirmeleri:
YATIRIMDA DAHA TEMKİNLİ OLACAĞIZ
Anadolu Grubu CEO’su Hurşit Zorlu:
- 9 farklı sektörde faaliyet gösteriyoruz. 19 ülkede 80 bin çalışanımız var.
- 2020 yılı her şeyi gözden geçirdiğimiz yeni aksiyonlar yaptığımız bir yıl oldu. İkinci çeyrek oldukça karmaşık ve zor geçti.
- Ancak 2020’yi tüm olumsuzluklara rağmen beklentilerimiz doğrultusunda geçirdik. 2020’nin ilk 9 ayında konsolide ciromuz 46 milyar TL’ye geldi.
- Migros başarılı bir yılı geride bıraktı.
- Bira tarafında kısıtlamalara rağmen 2020’yi 2019 seviyesinde kapattık. Yurtdışında daha hızlı büyüdük.
- Güçlü bilanço yönetimi ve serbest nakit akışı ile bu süreci atlattık.
- 2021 yılının da ilk yarısı pandeminin etkisiyle temkinli olacağımız bir dönem olacak. Pandemi geçse dahi etkileri sürecek.
- Kur faiz hareketleri, jeopolitik riskler belirsizlik yaratıyor. Parası olan belirsizlik ortamında yatırım yapmakta imtina edebilir. Yatırım tarafında biraz daha temkinli olacağız. Bir ayağımız frende bir ayağımız gazda olacak.
ACİL DURUM HALİ
Sabancı Holding CEO’su Cenk Alper:
- Son 5 yıldaki ivmelenmemiz bizi bu sürece hazırlamıştı. 14 ülkede varız. Şubat ayının başından itibaren holding seviyesinde bir acil durum hali oluşturduk burada sağlık ve iş sürekliliğiydi ana hedefimiz oldu.
- Pandemi krize 60 bin çalışanımızla girdik birlikte çıkacağız dedik.
- Tüm sektörlerde nakit yönetimi en önemli sorundu. 9 aylık sonuçlara baktığımızda ciroda büyüme var.
- Bizim dinamolarımızdan biri enerji sektörü. Hem üretim hem dağıtım tarafında yatırımlara devam etik.
- Topluluk genelinde yatırımlarda hiç frene basmadık. 3.5 milyar dolarlık yatırım yaptık.
- Pandemiye rağmen biz hedeflerimizi gerçekleştirdik.
- Gelecek dönemlerde de enerji işimiz büyümeye devam edecek. Bankacılık işimiz büyüyecek. Yapı sektöründe İspanya’daki tesisimizi devreye alacağız.
Finansal hizmetlerde de organik büyüme gündemimizde olacak.
PANDEMİ TUZ BİBER OLDU
* Zorlu Holding CEO’su Ömer Yüngül:
- Finansal zorluklar 2018’den itibaren başlamıştı. 2019’da da serbest nakit akışı en çok kontrol ettiğimiz kalemlerdi. 2020 bütçeleri de hep buna göre yapıldı. Sanayide yatırım yapmadan duramıyorsunuz. Bisiklet gibi yani pedal çevirmediniz mi düşüyorsunuz.
- 2020 ilk çeyrekte pandeminin başlaması ve finansal bozukluğun üstüne gelmesi tuz biber oldu.
- İş açısından baktığımızda 2020’de korktuk. İhracat ne olacak diye. Özellikle ihracat pazarlarımız İspanya, Fransa.. Baya sıkıntılı günler yaşadık. Bunun akabinde revize bütçe yaptık. Yüzde 10-15 düşürmek zorunda kaldık. Ama nisandan itibaren ihracatta mal yetiştirememe gibi siparişler de geldi. Haziran ayında tekrar 2020’nin orijinal bütçelerini tutabilir miyiz diye baktık.
- Vestel tarafına baktığımızda sıkıntı yaşamadık. Bütçenin üzerine çıktık. Yüzde 5 karşılayamadığımız siparişler de oldu. İç piyasada da Vestel ürünlerine ciddi talep oldu.
- Enerji sektörü ne fazla büyüdü ne de küçüldü. Zaman zaman tahsilat problemleri oldu.
- Problem AVM’lerde. AVM tarafında işler maalesef iyi değil ve iyi olacak gibi görünmüyor.
- 2020 planladığımız yatırımlarda frene basmadık.
- Önümüzdeki dönemde Avrupa ile ilişkiler son derece önemli. Gümrük Birliği’nde güvenli şekilde kalmamız çok önemli. İhracatımızın yüzde 60’ı Avrupa’ya. Güney komşularla ilişkileri de düzeltebilirsek Türkiye’ye çok büyük değer kapatacak diye düşünüyorum.
- İçeride de güvenli bir ortam yaratmamız lazım. Türkiye’nin sürdürülebilir büyümesi için yurtdışından kaynağa büyük ihtiyacı var. Bugünkü finansman maliyetleriyle Türkiye’nin yatırım yapması çok zor. Güven ortamı yaratırsak bu kaynaklar gelebilir.
PANDEMİ BİR GELDİ PİR GELDİ
* Akkök Holding CEO’su Ahmet Dördüncü:
- 2020nin nasıl geçtiğini ben de bilmiyorum. 2019’daki volatiliteden sonra 2020’de büyümenin olacağı bir sene olarak planladık. Pandemi bizi çok hazırlıksız yakaladı. Yıla iyi başlamıştık, ama pandemi bir geldi pir geldi.
- 3 tane AVM’miz var. Sektör zaten zor durumdaydı. AVM’lerde çok ciddi sıkıntıdayız. Ciro olmayınca kira da olmuyor.
- Enerji sektöründe ise enerji talebi çok değişmedi. Bilanço sıkıntıları var. Gelirler TL ile krediler döviz ile. Enerji dağıtımı tarafında ciddi tahsilat sorunları ortaya çıktı.
- 2020’de bizi bir nebze memnun eden kimya sektörü oldu.
- Ehveni şer derler ya öyle bir yıl geçirdik.
- Akkökün 6 bin çalışanı var. Hemen uzaktan çalışmaya geçildi. 16 milyar TL ciro ile kapattık.
- 2021 yılı pandeminin etkisinin ne zaman geçeceği ile alakalı. Stratejik olarak kimya sektöründe büyümeyi hedefliyoruz. 2021’in 2020’den daha iyi olacağını düşünüyorum.
NAKİT AKIŞI ÖNEMLİ KONULARDAN BİR TANESİ OLDU
Yıldız Holding CEO’su Mehmet Tütüncü:
- 65 bin çalışanımız var. Ağırlıklı olarak üretim ve perakende tarafında olduğumuz için çalışanların sağılığını korumak önemliydi. Bunu çalışanlarımızla başardık.
- Dijitalleşme bize ciddi yarar sağladı. Mevcut işlerde dijital değişimi önceliklendirmiş olduk. Bu süreçte esneklik ve çevikliğin önemlini bir kez daha gördük. Deprem ve Acil kriz yönetimi takımları bu süreçte çok faydalı işyer çıkardılar.
- Şok ve İste Gelsin işlerini büyütmeye devam ettiler.
- 2020’de nakit akışı önemli konulardan bir tanesi oldu.
- Ev dışı tüketim sektöründe ciddi hacim kaybı oldu.
- 2020 genel olarak çift haneli büyüme rakamlarıyla kapattık.
- 2020’nin ekonomide daha olumlu olacağını öngörüyoruz. Ciromuzu artıracağız. Nakit üretim kabiliyetlerimizi en üst düzeye çıkaracağız. 2021’de çift büyüme rakamları hedefliyoruz.