Ay çiçek yağı son dönemde Türkiye’de atan gıda fiyatlarının en önemli göstergelerinden biri olmuştu. 5 litrelik ay çiçek yağının fiyatı 85 TL seviyesine kadar yükselmişti. Türkiye'de evlerin vazgeçilmezi olan ayçiçek yağındaki fiyat artışı, son dönemde Türkiye'nin gündeminde. Artışın hem yurt içi hem yurt dışı kaynaklı nedenleri bulunuyor. Hem TÜİK fiyatları hem yurt dışı piyasalardaki fiyatlar hem de uzmanların işaret ettiği pandemi ve iklim değişikliği kaynaklı sorunlar, ayçiçek yağı fiyatlarında artışın önümüzdeki dönemde de sürebileceğine işaret ediyor. Türkiye'nin bu üründe ithalata bağımlılığı da fiyat artışlarının temel nedeni olarak öne çıkıyor. Ham madde fiyatlarındaki artışa dikkat çeken sektör temsilcileri, önümüzdeki dönemde ayçiçek yağında yeni artışlar bekliyor. TÜİK verilerine göre, ayçiçeğin kilogram fiyatı son bir yılda yüzde 52,3 arttı.

DÜNYADA AYÇİÇEK YAĞI FİYATI ARTIYOR

Bir ürünün dolar cinsinden ithalat fiyatı değişmese de Türkiye'de TL'nin döviz kurları karşısındaki değer kaybı nedeniyle yüksek oranlı zamlar gündeme geliyor. Ancak Türkiye'nin ithalata bağımlı olduğu bitkisel yağların dolar cinsinden küresel fiyatı da son dönemde hızlı artış kaydetti. Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü verilerine göre, dolar cinsinden hesaplanan bitkisel yağ fiyatları endeksi Aralık 2019-Aralık 2020 döneminde yüzde 25,7 arttı. Dünyada pandemi etkisiyle mayısta dibe vuran bitkisel yağ fiyatları, daha sonra çok hızlı artış kaydetti. Nitekim, IMF verilerine göre de, Kasım 2019'da küresel ölçekte 912 dolar olan ayçiçeği yağının ton fiyatı, Kasım 2020'de 1348 dolara yükseldi. Yıllık artış dolar cinsinden yüzde 47,8 oldu. Türkiye'nin ayçiçek yağında ithalata bağımlı olduğu ve dolar cinsinden fiyat artışına bir de 2020'de dolar/TL kurundaki yüzde 25'lik artış eklendiği düşünüldüğünde, fiyatların önümüzdeki dönem daha da artabileceğini öngörmek zor değil.